Syndrom obcej ręki to zaburzenie neurologiczne, które polega na braku kontroli ruchu danej ręki. Osoba z taką chorobą będzie odczuwała istnienie swojej ręki, ale nie będzie mogła nad nią zapanować, ponieważ ta ręka wydaje się być niezależna od woli umysłu. Czasami zaburzenie to jest określane mianem ręki anarchicznej, zespołem dr Strangelove’a oraz zespołem obcej ręki.

Co to jest syndrom obcej ręki?

Syndrom obcej ręki, jak już było powiedziane, to bardzo rzadka choroba neurologiczna, która powoduje, że jedna ręka porusza się z własnej woli, a nie zgodnie z naszymi zamiarami.

W tym zaburzeniu ręka nie jest pod kontrolą umysłu, gdyż można powiedzieć, że porusza się tak, jakby miała własny umysł.

W czasie takich epizodów, przy dotknięciu, ręka ta czuje się obca dla właściciela.

Wydawać się może, że porusza się ona celowo, aby wykonać jakieś niezamierzone zadania przez daną osobę.

Schorzenie to zostało już opisane na początku XX wieku, ale jego geneza była nieznana aż do lat 70.

Dziś wiadomo, że zaburzenie to ma podłoże mózgowe.

Zespół może dotyczyć zarówno ręki dominującej, jak i niedominującej.

Sprawna kończyna, która jest odczuwana, jako obca, nadal może wykonywać bardzo precyzyjne ruchy oraz skomplikowane czynności manualne.

Bardzo często te ruchy są losowe, ale też mogą być celowe i nie można z tym nic zrobić, gdy, np.  zapięliśmy koszulę, a druga ręka odpina ją.

Przyczyny syndromu obcej ręki

Zespół obcej ręki może być spowodowany kilkoma czynnikami.

U niektórych osób syndrom ten rozwija się po udarze, urazie albo guzie.

Czasami może też być związany z rakiem, chorobami neurodegeneracyjnymi oraz tętniakami mózgu.

Zaburzenie to może też być związane z operacjami mózgu, które polegają na tym, że dochodzi do oddzielenia dwóch półkul mózgu.

Będzie to, np. nacięcie wzdłuż ciała modzelowatego, które właśnie dzieli półkule mózgu i umożliwia komunikacje pomiędzy dwiema stronami.

Takie zmiany u osób z tą chorobą zostały również wykryte w korze przedniej obręczy, korze bocznej oraz dodatkowych obszarach kory mózgowej mózgu.

Może dotyczyć infekcji układu nerwowego lub po wypadku albo w wyniku chirurgicznych zabiegów komisurotomii, co ma na celu złagodzić objawy epilepsji.

Skany mózgu osób z tym zaburzeniem pokazują, że wyodrębniły się u nich działania w obszarze połączeń pomiędzy tożsamymi kończynami.

Niektórzy uważają, że jest to spowodowane zmianami albo uszkodzeniami w korze ciemieniowej.

Z kolei to wpływa na zamierzone ruchy planowania i przez to może powodować spontaniczne ruchy.

Objawy syndromu obcej ręki

Takim najważniejszym objawem syndromu obcej ręki jest brak możliwości kontrolowania swojej ręki.

Kiedy dotknie się ją drugą dłonią, to może poruszać się mimowolnie i wykonywać zadania oraz działania, które są ukierunkowane na cel.

O takiej ręce mówi się, że porusza się bez kontroli poznawczej albo świadomości.

Wygląda to tak, jakby ta druga ręka była kontrolowana przez kogoś innego lub jakby miała własny umysł, a nie jak normalnie – pod kontrolą właściciela.

Ręka ta może dotknąć twarzy, zapiąć koszulę czy nawet podnieś przedmiot i robi to czasem wielokrotnie albo kompulsywnie.

Może również wykonywać ruchy opozycyjne, a to oznacza, że gdy jedna ręka zamyka szufladę, to druga ręka właśnie ją otwiera albo rozpina koszulę, którą się właśnie zapięło.

Taka ręka nie będzie współpracowała, ale też może wykonywać jakieś niepoprawne akcje albo w ogóle nie będzie wykonywała poleceń.

Osoby z syndromem obcej ręki mogą odczuwać, że ich dłoń lub kończyna jest obca albo nie należy do nich.

Diagnoza syndromu obcej ręki

Syndrom obcej ręki lekarz może zdiagnozować poprzez obserwację i ocenę.

Rozpoznanie tego zespołu jest bardzo trudne, ponieważ jest to zaburzenie neurologiczne, gdzie brakuje takiego komponentu psychiatrycznego.

To z kolei utrudnia diagnozę, ponieważ problemy z zachowaniem występują częściej niż syndrom obcej ręki, a takie objawy mogą być czasami przypisane zaburzeniom psychiatrycznym, co powoduje frustrację u osoby chorej.

Czy w ogóle możliwe jest leczenie?

Niestety nie ma żadnego lekarstwa na syndrom obcej ręki.

Takie terapie oraz leczenie farmakologiczne nie jest rozwijane, ale naukowcy ciągle pracują nad terapią, która mogłaby zmniejszyć objawy.

Osoby, u których pojawiło się to zaburzenie po chorobie mózgu albo udarze, mogą odzyskać zdrowie po jakimś czasie, ale powrót do zdrowia będzie mniej udany dla tych, którzy zmagają się z chorobami neurodegeneracyjnymi.

To zaburzenie można leczyć albo kontrolować za pomocą terapii, które kontrolują mięśnie, np. toksyna botulinowa, czyli Botox oraz środki blokujące przewodnictwo mięśniowo – nerwowe.

Czasami były również skuteczne benzodiazepiny, ale techniki behawioralne prawdopodobnie są korzystniejsze.

Natomiast w radzeniu sobie z objawami może też pomóc terapia z użyciem Mirror Box, technik terapii poznawczej i terapii behawioralnej z zadaniami uczenia się.

Niektóre osoby próbują powstrzymać swoją rękę poprzez chowanie ją pod nogami lub siedzenie na niej.

Kilka ważnych informacji

Takie najważniejsze informacje na temat syndromu obcej ręki to:

• syndrom obcej ręki po raz pierwszy został nagrany w 1909 roku;
• zaburzenie to zazwyczaj dotyka lewą albo niedominującą rękę;
• jeden z bohaterów w filmie Stanleya Kubricka z 1964 roku miał zespół obcych dłoni, a był nim doktor Strangelove i dlatego niektórzy nazywają syndrom obcej ręki zespołem dra Strangelove;
• w niektórych przypadkach obca ręka może próbować skrzywdzić osobę, do której ona należy;
• syndromowi obcej ręki poświęcono kilka badań.

Nie wiem, co robi moja ręka…

Czasami pacjent z tym syndromem nie wie, co robi jego ręka, a może to zauważyć dopiero wtedy, gdy wzrok przez przypadek dostrzeże efekty jej działania.

Osoba chora bardzo często mówi, że ta jej obca ręka jest bardzo złośliwa i ma na celu tylko przeszkadzanie w codziennym funkcjonowaniu.

Niekiedy ręka staje się przedmiotem nienawiści pacjenta.

Osoby, które są religijne, uważają, że została ona opętana przez diabła, a jeszcze inne, że to wszystko przez działanie kosmitów.

Nieważne, jak się o tym mówi, ponieważ syndrom obcej ręki bardzo utrudnia codzienne funkcjonowanie, ale też jest powodem wielu niezręczności.

Na szczęście syndrom obcej ręki występuje bardzo rzadko.

Skuteczna pomoc psychologiczna kliknij  TUTAJ

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.