Efekt fałszywej zgody – czym jest? Jak go dowiedziono? Dlaczego wierzymy, że inni są tacy jak my i postępują tak samo? I wreszcie, co się dzieje, gdy wyolbrzymiamy naszą wiarę we własne przekonania, nawet jeśli są one błędne?

Eksperyment społeczny

W 1977 r. przeprowadzono bardzo interesujący eksperyment z zakresu psychologii społecznej: rekrutowano pewną liczbę studentów uniwersytetów i zapytano, czy byliby gotowi nosić znak z napisem „żałuję” w całym kampusie.

Każdy uczestnik miał swobodę wyboru i, jak możemy sobie wyobrazić, niektórzy zaakceptowali propozycję, a inni nie.

Interesujące jest to, że wszyscy zostali następnie poproszeni o oszacowanie, ile osób zaakceptowało lub odmówiło noszenia znaku.

Następnie odkryto bardzo ciekawy trend: studenci, którzy się zgodzili, myśleli, że 60% ludzi byłoby skłonnych to zrobić, a wśród tych, którzy odrzucili propozycję, byli tacy, którzy myśleli, że tylko 27% byłoby skłonnych do noszenia znaku.

Innymi słowy, każda grupa (tych, którzy przyjęli i odrzucili) przeceniła liczbę osób, które mogłyby podjąć własną decyzję.

Fałszywy konsensus

Zjawisko to znane jest jako „efekt fałszywego konsensusu” lub „efekt fałszywej zgody” i odnosi się do naszej tendencji do przeceniania stopnia zgody innych ludzi na nasze pomysły, postawy i zachowania.

Innymi słowy, mamy tendencję do myślenia, że ​​nasze nawyki, preferencje i opinie są podzielane przez większość ludzi.

Oczywiście jest to błędne przekonanie, które sztucznie maksymalizuje zaufanie do nas samych i jednocześnie ogranicza nam stopień otwarcia na świat, na pomysły innych i na to, jak myślą i czują inni ludzie.

Okazuje się, że Freud był jednym z pierwszych, który odniósł się do fałszywego konsensusu.

Uważał to jednak bardziej za mechanizm obronny, dokładnie odnosił się do projekcji.

Oznacza to, że nie akceptujemy niektórych naszych własnych cech lub cech naszego środowiska, ponieważ są one zbyt dla nas niewygodne i zwykle rzutujemy je na innych ludzi.

Warto jednak wyjaśnić, że efekt fałszywego konsensusu odnosi się tylko do przeszacowania zakresu przekonań i wyolbrzymiania naszej wiary w nie, nawet jeśli są one błędne.

Na przykład religijni fundamentaliści są świadomi, że nie wszyscy podzielają ich wizji świata, ale kiedy padają ofiarą fałszywego konsensusu, mają tendencję do przeceniania liczby ludzi, którzy naprawdę podzielają ich wartości.

Od niepewności do braku informacji

Fałszywy konsensus jest zjawiskiem o wielu przyczynach.

Wiadomo, że w niektórych przypadkach to uprzedzenie opiera się na naszym pragnieniu utrzymania pozytywnej oceny nas samych.

Oznacza to, że jeśli uważamy, że zagrożona jest nasza samoocena, lub jeśli chcemy wzmocnić jakąkolwiek ideę, w odniesieniu do której nie czujemy się szczególnie bezpieczni, mamy skłonność sądzić, że wiele osób podąża za nami.

W ten sposób ufamy sobie i utrzymujemy równowagę psychiczną.

W innych przypadkach fałszywy konsensus ograniczany jest brakiem informacji.

W rzeczywistości wiadomo, że konserwatyści czytają konserwatywną prasę, a fundamentaliści religijni ograniczają się do swojej literatury.

Dlatego ich przekonania są wzmocnione, ponieważ nie znajdują bardziej wyważonych informacji, które pozwolą im spojrzeć na drugą stronę skali.

Wreszcie kolejna przyczyna fałszywego konsensusu leży w zewnętrznym umiejscowieniu kontroli.

Oznacza to, że jeśli uważamy, że nasze decyzje i zachowania są w dużej mierze zdeterminowane przez środowisko społeczne, w którym działamy, to nie jest nielogiczne myślenie, że wiele innych osób znajduje się w takich samych okolicznościach i dlatego mają podobne pomysły i zachowania jak nasze.

Dlatego właśnie efekt fałszywej zgody jest powodem, dla którego możemy przegapić ważne i przydatne dla nas informacje.

Skuteczna pomoc psychologiczna kliknij TUTAJ

⇒ Czytaj także: BŁĘDY POZNAWCZE – DZIESIĄTKA, KTÓRA RZĄDZI TWOIM ŻYCIEM

♦ Zareklamuj światu swoją działalność, produkty, miejsce, wydarzenie itd. – dodaj ogłoszenie ⇒ KLIK

♦ Odkrywaj zakryte z nami, wspieraj rozwój portalu ⇒ KLIK

♦ Współpraca reklamowa na portalu ⇒ [email protected]

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.