LISTERIA MONOCYTOGENES – GROŹNA BAKTERIA, KTÓRA CZAI SIĘ W ŻYWNOŚCI

Listeria monocytogens to bakteria, która wywołuje listeriozę i jest ona bardzo niebezpieczna, ponieważ od 20% do 30% infekcji kończy się śmiercią. Najczęstszą przyczyną zakażenia Listerią jest jedzenie, a przeważnie mięso i wędliny, a także nabiał. Ta bakteria szczególnie niebezpieczna jest dla kobiet w ciąży. Dlatego warto sprawdzić, jakie są objawy zakażenia Listerią i jak przebiega leczenie. Listerią mogą się również zarazić zwierzęta.

Co to jest Listeria monocytogenes?

Listeria monocytogenes to gatunek względnie beztlenowej bakterii, która żyje wewnątrzkomórkowo i jest czynnikiem etiologicznym listeriozy.

To jeden z najbardziej niebezpiecznych patogenów, które są przenoszone przez żywność.

Na przykład w Stanach Zjednoczonych Listeria jest odpowiedzialna za około 2500 zachorowań oraz 500 zgonów rocznie, a poprzez to powoduje większą śmiertelność niż salmonella.

Listeria monocytogenes jest bakterią Gram-dodatnią, która nazywana jest od nazwiska Josepha Listera.

Listeria po raz pierwszy została opisana przez E. G. D. Murray w 1926 roku i wtedy opierał się on na sześciu przypadkach nagłych zgonów wśród młodych królików.

Murray najpierw do swojego odkrycia odnosił się, jako Bacterium monocytogenes, a dopiero J. H. Harvey Pirie w 1940 roku zmienił nazwę rodzaju na Listeria.

listeria.jpg
foto.123rf.com

W 1981 roku Listeria monocytogenes została dopiero uznana za przyczynę chorób, które są przenoszone drogą pokarmową.

Przeprowadzone badania sugerują, że przewód pokarmowy, co dziesiątego człowieka może być zasiedlony przez Listerię.

Listeria to bakteria, która powszechnie występuje w środowisku, czyli glebie, ściekach, wodzie gruntowej oraz roślinach.

Ma ona zdolność do wzrostu u zwierząt hodowlanych, a potem trafia do mleka albo mięsa, ale zanieczyszczone mleko można zabezpieczyć poprzez pasteryzację, która zabija bakterie.

Jednak listeria ma również zdolność do wzrostu na surowych warzywach, dlatego bardzo ważne jest, aby je umyć przed spożyciem.

Bakteria ta może mieć nawet zdolność do wzrostu w temperaturach odpowiednich dla lodówek i zamrażarek.

Zazwyczaj można zahamować wzrost bakterii poprzez przechowywanie jedzenia w niższych temperaturach albo poprzez zastosowanie soli, ale Listeria może się rozwijać również w tych warunkach.

Dowiedziono, że Listeria może wzrastać w środowiskach, które zawierają do 10% soli.

Na przykład Listeria bardzo często występuje w zakładach przetwórstwa żywności, które nie mają bardzo dobrych procedur dezynfekcji.

W związku z tym może dojść do zanieczyszczenia powierzchni, które mają kontakt z żywnością, ale nie są regularnie czyszczone i to może doprowadzić do wzrostu bakterii, a potem spowodować ich rozprzestrzenianie się na całym obszarze zakładu przetwórstwa.

Kto jest zagrożony zachorowaniem na listeriozę?

Listeria razem z jedzeniem może przedostać się do przewodu pokarmowego i tam zaczyna się infekcja, a poprzez to może wywołać chorobę, która nazywa się listeriozą.

listerioza.jpg
foto.123rf.com

Większość osób, które są zdrowe, nie są narażone na zachorowanie na listeriozę i to nawet, jeżeli spożyją żywność, która zawiera bakterię.

Jednak inaczej jest z osobami, które mają osłabiony układ odpornościowy, czyli dzieci, osoby z przewlekłą chorobą, osoby starsze, a także bardzo często kobiety w ciąży.

Jakie są źródła zakażenia Listerią?

Listerią można się zarazić poprzez spożywanie:

  • mleka niepasteryzowanego,
  • surowego mięsa,
  • fermentowanej surowej kiełbasy,
  • surowych i wędzonych ryb,
  • sery – camembert albo sery pleśniowe,
  • tarte żółte sery,
  • pasztety z mięsa albo jarzyn lub ryb,
  • gotowych sałatek,
  • lodów.
listeria.jpg
foto.123rf.com

Jakie są objawy zakażenia Listerią?

Objawy zakażenia Listerią mogą się już pojawić od 4 godzin do kilku dni po zjedzeniu zakażonego produktu, a do najczęstszych objawów zalicza się:

  • wysoka gorączka,
  • bóle stawów i mięśni,
  • wymioty,
  • biegunka,
  • drgawki,
  • czasowa utrata przytomności.

Natomiast listerioza, która nie zostanie zdiagnozowana w odpowiednim czasie, może  doprowadzić do zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych, zapalenia wsierdzia oraz sepsy.

Diagnoza i leczenie listeriozy

Listeriozę można zdiagnozować na podstawie objawów klinicznych, a także w oparciu o badania diagnostyczne, które wskażą obecność Listeria monocytogenes we krwi, płynie mózgowo – rdzeniowym, wydzielinie z pochwy, stolcu albo smółce u noworodków.

Jedyną dostępną metodą leczenia listeriozy jest antybiotykoterapia, a choremu podaje się amoksycylinę z aminoglikozydem, a także kotrimoksazol oraz makrolidy.

Najlepiej, aby osoby chore były leczone przez trzy tygodnie, gdy leczy się ich ampicyliną w połączeniu z aminoglikozydem, ponieważ istnieje możliwość nawrotów choroby przy zbyt krótkim okresie podawania antybiotyków.

Listerioza a ciąża

W przypadku kobiet w ciąży listerioza jest raczej łagodna, ale ma bardzo szkodliwy wpływ na zdrowie płodu.

Okazuje się, że kobiety w ciąży mają dwadzieścia razy większą szansę na zakażenia Listerią niż kobiety, które nie są w ciąży.

U kobiet ciężarnych pojawiają się łagodne objawy grypopodobne, ale też prowadzi bardzo często do uszkodzenia płodu, poronienia albo przedwczesnego porodu.

U dzieci wyróżnia się dwa rodzaje listeriozy: wrodzoną i noworodkową.

Pierwsza z nich powstaje w wyniku zakażenia przezłożyskowego, które jest spowodowane bakterią u matki.

listerioza.jpg
foto.123rf.com

W związku z tym zakażone dzieci mogą urodzić się przedwcześnie albo o czasie z objawami ciężkiej choroby, czyli powiększeniem śledziony i wątroby, niewydolnością wielonarządową, zapaleniem płuc i opon mózgowo – rdzeniowych.

Pojawienie się nietypowej, rumieniowo – guzowatej wysypki sugeruje, że może występować listerioza.

Natomiast zakażenie u noworodków pojawia się w następstwie inwazji w okresie okołoporodowym i występuje w wyniku kontaktu dziecka z Listerią, która kolonizuje kanał rodny.

W tym przypadku objawy choroby pojawiają się w czasie dwóch pierwszych tygodni życia noworodka i to zazwyczaj w postaci zapalenia opon mózgowo – rdzeniowych.

Co  można zrobić, aby zmniejszyć ryzyko pojawienia się listeriozy?

Najlepiej, aby:

  • oddzielać nieugotowane mięso oraz drób od warzyw i gotowych do spożycia potraw;
  • dokładnie czyścić powierzchnię lodówki i ustawić temperaturę na 4 stopnie Celsjusza albo mniej, a w zamrażarce na -18 stopni Celsjusza lub mniej, aby ograniczyć możliwość wzrostu bakterii;
  • dokładnie myć wszystkie powierzchnie kuchenne oraz naczynia, aby uniknąć rozprzestrzeniania się Listerii w całej kuchni;
  • przed przygotowywaniem posiłków należy dokładnie myć ręce;
  • mięso, ryby oraz owoce morza przed spożyciem należy dokładnie oczyścić i poddać obróbce termicznej, np. gotowanie, smażenia labo pieczenie;
  • kobiety w ciąży, osoby w podeszłym wieku oraz z obniżoną odpornością nie powinny jeść surowych mięs, ryb, owoców morza, nabiału z niepasteryzowanego mleka oraz pić niepasteryzowanego mleka, a także jeść gotowych dań, które nie zostały wcześniej podgrzane.

Czytaj także: 4 NATURALNE SPOSOBY USUWANIA BAKTERII I DEZYNFEKCJI KUCHNI

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.

https://www.youtube.com/watch?v=WXkVVX1fxNo