STANY ŚWIADOMOŚCI – OD MEDYTACJI DO MARZEŃ SENNYCH
Słysząc hasło „stan świadomości” często, na myśl przychodzą nam wizje halucynacji, szamańskich rytuałów czy psychodelicznych podróży po środkach odurzających. Nie rzadko odczuwamy w związku z tym lęk, czy fascynację. W rzeczywistości każdego dnia doświadczamy wielu różnych stanów świadomości. Czuwanie, sen, koncentracja – oto kilka przykładów tego, kiedy zmienia się nasza perspektywa.
Stany świadomości
Stanami świadomości nazywamy stany, przez które mózg przechodzi w trakcie dnia.
Każdy z nas na co dzień doznaje wielu różnych stanów świadomości – od bardzo czujnego w trakcie pracy, aż po pełny relaks podczas snu.
Wyróżniamy pięć głównych stanów świadomości, które doświadczamy w ciągu doby:
- Gamma
- Beta
- Alpha
- Theta
- Delta
Każdy z tych stanów zależny jest od częstotliwości fal mózgowych, czyli cykli aktywności bioelektrycznej mózgu w czasie trwania jednej sekundy.
Im więcej fal nasze mózgi rejestrują w czasie sekundy, tym wyższy jest stan naszej czujności.
Każdy stan świadomości charakteryzują więc inne cechy, które mają bezpośredni wpływ na nasze samopoczucie i zachowanie.
Zatem wyjaśnijmy po kolei każdy z nich.
- Gamma
Zakres częstotliwości fal mózgowych w stanie Gamma to 30-70 Hz.
Aktywność ta związana jest z wyższymi procesami poznawczymi.
Uważa się, że to zakres fal Gamma odpowiada za świadomość percepcyjną i integrację naszych zmysłów w jeden spójny obiekt.
Zatem aktywność Gamma pomaga nam w rejestrowaniu ogólnej oceny sytuacji, w której się znajdujemy.
Jest to proces, który zachodzi podświadomie i spontanicznie – nie mamy wpływu na te funkcje poznawcze, a samo doświadczenie stanu Gamma jest dla nas niezauważalne.
- Beta
Częstotliwość fal mózgowych w stanie Beta wynosi 12-30 Hz.
Będąc w tym stanie, wykazujemy się najwyższą czujnością, podczas której wykonujemy codzienne zajęcia, jak praca czy jazda samochodem.
Zakres fal Beta wyzwala w nas percepcję zmysłową i najwyższą świadomą aktywność mózgu.
Jesteśmy gotowi do działania, rozmowy, pracy.
Będąc w tym stanie, jesteśmy dalecy od poczucia pełnego relaksu.
- Alpha
Stan Aplha odpowiada częstotliwości fal w zakresie 8-13 Hz.
Jest to stan odpoczynku. To właśnie w zakresie fal mózgowych Alpha odczuwamy relaks.
Towarzyszy naszemu umysłowi, gdy leżymy odprężeni z zamkniętymi oczami tuż przed zaśnięciem bądź zaraz po wybudzeniu się ze snu.
Stan Alpha to także stan, podczas którego przybywamy pogrążeni w medytacji.
Stan świadomości Alpha potrafi wkraść się do naszego umysł niepostrzeżenie w ciągu dnia, w trakcie wykonywania czynności, na których mocno się koncentrujemy.
Chyba każdemu z nas zdarzyło się kiedyś „wyłączyć”, prowadząc samochód na długim odcinku drogi.
W jednej chwili orientujemy się, że przejechaliśmy z punktu A do punktu B, ale droga jakby nam umknęła.
Za to właśnie odpowiedzialny jest stan Alpha. Bez obaw – nasze mózgi zostały zaprojektowane tak, aby w dalszym ciągu być świadomymi otaczającego nas świata.
- Theta
Stan Theta odpowiada zakresowi fal mózgowych 4-7 Hz.
Przy tej częstotliwości nasze myślenie staje się niespójne i powoli zanikają związki logiczne.
Jest to stan, w który wchodzimy podczas marzeń sennych, hipnozy czy w podczas głębokiej medytacji.
Wielu joginów uznaje ten stan, za tożsamy z Wyższą Jaźnią, za wyjście poza materialne bariery ciała.
- Delta
Stan Delta to stan świadomości o najmniejszym zakresie – 0,5-3 Hz.
Występują one podczas głębokiego snu, pomiędzy fazami REM.
Jak wykazują badania EEG, aktywność fal Delta jest również dominująca u noworodków nawet w czasie czuwania.
Jeśli w trakcie medytacji wkraczamy w stan Delta, to znak, że zasypiamy zamiast być skupionym.
Dlatego warto medytować w siadzie skrzyżnym, gdyż może nas to uratować przed mimowolnym zapadnięciem z drzemkę.
Zapanować nad świadomością
Jak możemy się zatem przekonać, stany świadomości są czymś zupełnie naturalnym.
W dużym skrócie możemy powiedzieć, że są ona procesami aktywności naszych mózgów.
Czy jesteśmy jednak w stanie przechytrzyć nasze mózgi i zapanować nad świadomości?
Oczywiście – dróg do tego odnajdziemy co najmniej kilka.
Szamańskie rytuały, substancje psychoaktywne, hipnoza, itd.
Jednak najpopularniejsza, a zarazem jedna z łatwiejszych ścieżek do zapanowania nad umysłem jest medytacja.
To właśnie poprzez odpowiednie techniki medytacyjne jesteśmy w stanie uspokoić natłok myśli i wypracować zdolność koncentracji i uważności.
Jeśli jednak jesteśmy niecierpliwi bądź na medytacje brakuje zwyczajnie czasu, możemy posłużyć się binaural beats, czyli dźwiękami zestrojonymi w odpowiednią częstotliwość, odpowiadającymi zakresom fal mózgowych dla każdego stanu świadomości.
Miłego słuchania!
*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.
https://www.youtube.com/watch?v=axTImghP9Ts
https://www.youtube.com/watch?v=vEHVz5XCmBs
https://www.youtube.com/watch?v=7cHjaJRl1Qo&t=1812s
https://www.youtube.com/watch?v=66tq9xji0xA&t=1992s
https://www.youtube.com/watch?v=JnhFsHyeeNQ