Theremin to instrument kwantowy, na którym można grać tylko i wyłącznie energią rąk. Jest to instrument, który tworzy pole magnetyczne i dzięki temu można na nim grać bez żadnego dotykania. Na świecie są tylko trzy kraje, które mają szkoły muzyczne, uczące grać na thereminie, a jest to Rosja, Japonia i Irlandia. Jak gra się na thereminie?

Czym jest theremin i kto go wynalazł?

Wynalazcą tego instrumentu jest Lew Sergiejewicz Termen, który używał również nazwiska Leon Theremin.

Termen wynalazł swój instrument około 1919 – 1920 roku.

Był on rosyjskim wiolonczelistą oraz fizykiem.

Theremin to jeden z instrumentów, w którym prąd elektryczny jest źródłem dźwięku, a gra się na nim bez dotykania go.

Jest to prostokątne pudło, z którego wychodzą dwie anteny, gdzie jedna z nich kontroluje wysokość dźwięku, a druga kontroluje głośność tego dźwięku.

Kiedy ręka osoby grającej zbliża się do pionowej anteny, to wysokość dźwięku podnosi się, a gdy ręka zbliża się do anteny poziomej w kształcie pętli, to dźwięk staje się cichszy.

Najbardziej znaną uczennicą Termena była Clara Rockmore, która opracowała metodę „powietrznego palcowania”, a metoda ta pozwala na granie z dokładną precyzją.

Termen opracował także pierwszą elektroniczną wiolonczelę, maszynę perkusyjną, elektryczny system alarmowy, a także urządzenie podsłuchowe, które było zasilane radiowo.

Termen opatentował swój wynalazek w 1928 roku i sprzedał go firmie RCA.

Zasada działania theremina

Theremin działa podobnie jak Audion Piano.

Teremen wykorzystał niedoskonałość wspomnianego wcześniej urządzenia, która objawiała się zakłóceniami w pracy, gdy w polu jego działania znajdowało się ciało ludzkie.

W thereminie głównymi podzespołami są dwa generatory dużej i praktycznie identycznej częstotliwości, które mieszczą się w granicach od 0,2 MHz do 2 MHz.

Częstotliwość jednego z tych generatorów jest stała, a drugi generator jest połączony z przewodnikiem, który tworzy zmienną pojemność razem z ręką osoby grającej.

Jak zaczynają się poruszać dłonie osoby grającej, to pojemność ta ulega minimalnej zmianie, przez co zmienia się bardzo, ale też w odpowiednio małym stopniu, częstotliwość generatora.

Wszystko polega tutaj na tym, że dzięki wysokiej częstotliwości obu tych generatorów, już nawet niewielka zmiana częstotliwości powoduje dużą różnicę częstotliwości dudnienia, a to oznacza, że instrument ten jest bardzo czuły, a zakres wysokości jego tonów jest wysoki.

Oryginalne thereminy

Te oryginalne thereminy, które były produkowane w latach 30. XX wieku, to były bardzo duże lampowe instrumenty, które miały drewnianą obudowę.

Do tego miały pionowy przewodnik do sterowania wysokością tonu oraz poziomą pętlę do regulacji głośności.

Oryginalne thereminy to konstrukcje elektroniczne bardzo zaawansowane, które miały dobrą stabilność oraz szeroki zakres częstotliwości.

Zastosowanie theremina

Theremien znalazł bardzo szerokie zastosowanie, a przeważnie w ścieżkach dźwiękowych do filmów.

Na przykład po raz pierwszy instrument ten został użyty w 1945 roku przez Miklósa Rózsa w thrillerze „Urzeczona” Alfreda Hitchcocka (sceny z nawrotami paranoi u głównego bohatera, którego grał Gregory Peck) i za tę muzykę otrzymał on Oscara.

Z kolei w 1951 roku theremin wykorzystano w filmie „Dzień, w którym zatrzymała się Ziemia” – tam dźwięk tego instrumentu towarzyszył latającemu talerzowi.

Instrumentem tym zainteresowali się również muzycy rockowi już w latach 60. i 70. XX wieku.

Na przykład wykorzystała go grupa rockowa Led Zeppelin w przeboju „Whole Lotta Love” z 1969 roku.

Natomiast Jean Michel Jarre korzystał ze sterownika MIDI opartego na tej zasadzie na wielu koncertach – m.in. na Przestrzeni Wolności w Stoczni Gdańskiej.

W 1997 roku Jim Parker wykorzystał theremin jako instrument solowy w głównym motywie muzycznym serialu „Morderstwa w Midsomer”.

Z kolei Sting w czerwcu 2011 roku wykorzystał theremin podczas wykonywania utworu „Moon over Bourboon Street” w czasie koncertu w gdańsko-sopockiej Ergo Arenie.

Gra na thereminie

Nauka gry na thereminie nie należy do najłatwiejszych i wymaga wielu godzin nauki.

Jedną z przyczyn tych trudności jest sposób wpływania na wysokość dźwięku, który szybko wzrasta wraz ze zbliżaniem dłoni do anteny.

Poza tym zasięg sterowania wysokością tonu jest ograniczony tylko do kilkunastu centymetrów, a do tego jest pozbawiony dotykowego sprzężenia zwrotnego.

Jednak instrument ten doskonale sprawdza się przy efektach specjalnych, a odtwarzanie melodii jest możliwe po nabraniu odpowiedniej wprawy.

Takim tradycyjnym sposobem gry na tym instrumencie jest poruszanie dłonią względem anteny wysokości tonu.

Poza tym można również grać dwoma thereminami, przez co osiąga się niezwykłe efekty.

Jeśli dwa thereminy są poruszane względem siebie, to powstają dudnienia wzajemne, a przy zetknięciu anten, powoduje to ich blokadę.

⇒ Czytaj także: MOBILIZUJĄCA MUZYKA – WPROWADŹ MÓZG W STAN GAMMA

Wesprzyj niezależne media, pomóż nam przedzierać się z prawdą w gąszczu kłamstw i wszechobecnej propagandy ⇒ kliknij w link: https://www.odkrywamyzakryte.com/wiecej/

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.