PŁEĆ MÓZGU – CZY ISTNIEJE MÓZG ŻEŃSKI I MÓZG MĘSKI?

Płeć mózgu – właśnie – czy odkryte do tej pory dane potwierdzają, że mózg ma płeć? Jak duże są różnice w budowie mózgu kobiety i mężczyzny? Nauka ciągle nie ma jeszcze dokładnego wyjaśnienia, jaki jest związek wykrytych dotąd różnic w mózgach kobiety i mężczyzny z męskim albo kobiecym wzorcem zachowania.

Jaka jest prawda na temat płci mózgu?

Większość współczesnych badaczy jest zdania, że pomiędzy mózgiem kobiety a mężczyzny są pewne różnice.

Jednak niektórzy do dziś boją się wypowiadać na ten temat, np. na początku ubiegłego stulecia naukowcy oraz lekarze twierdzili, że mózg kobiety z tego powodu, że jest mniejszy, gdyż znajduje się w mniejszej głowie, to odbiega sprawnością od mózgu mężczyzny.

Z takiego właśnie założenia wyszedł niemiecki lekarz Paul Julius Möbius i w 1900 roku wydał dzieło „O umysłowym i moralnym niedorozwoju kobiety”, które zostało również wydane w Polsce w 1937 roku.

Później zaczął rozwijać się feminizm, na mocy którego powstał całkowicie inny pogląd i uważano, że nie ma żadnym różnic pomiędzy mózgiem a kobiety a mężczyzny, natomiast różnice w ich zachowaniu związane są z oczekiwaniami wobec ludzi obu płci.

W ostatnich dekadach, kiedy rozwinęły się techniki neuroobrazowania, można było podejrzeć mózg.

mózg-scan.jpg
foto.123rf.com

Dzisiaj panuje pogląd, że kobiety i mężczyźni nie różnią się pod względem ogólnych możliwości intelektualnych, a obszary, w których udało się cokolwiek ustalić to:

  • rozmiar,
  • gęstość,
  • asymetria – symetria,
  • podwzgórze.

Rozmiar mózgu kobiety i mężczyzny

Okazuje się, że mózg kobiety jest troszkę mniejszy od mózgu mężczyzny, a także pod względem proporcjonalnym, czyli poprzez porównanie mózgów kobiet i mężczyzn, które ważą tyle samo.

Poza tym mózg kobiecy może pracować bardziej ekonomicznie, gdyż jak się okazuje, w pewnych sytuacjach zużywa mniej energii do wykonywania tych samych czynności, co mężczyzna i w związku z tym może przez to starzeje się wolniej niż mózg u mężczyzny.

Jeśli chodzi o zmiany degeneracyjne pod wpływem starzenia, to największe zachodzą w płatach czołowych i skroniowych, czyli w tych strukturach, które związane są z wysiłkiem umysłowym.

Warto też wiedzieć, że taka nadmierna albo patologiczna aktywność neuronów może przyczynić się do wydzielania szkodliwych substancji, np. glutaminianu.

Gęstość mózgu kobiet i mężczyzn

U kobiet w niektórych częściach mózgu neurony są ciaśniej upakowane.

Badaczka Sandra Witelson z kanadyjskiego McMaster University ustaliła, że gęstość neuronów w płacie czołowym, który nazywa się planum temporalne, a jest to część ośrodka Wernickiego, związana z kontrolą procesów językowych, u kobiet jest średnio o 11% większa niż u mężczyzn.

płeć-mózgu.jpg
foto.123rf.com

Podobne wyniki otrzymali naukowcy z University of Pennsylvania, którym udało się wykazać, że w mózgach kobiet jest więcej substancji szarej, a jest ona zbudowana z ciał komórek i dendrytów, czyli wypustek, które doprowadzają sygnały do komórki, natomiast w mózgach u mężczyzn jest więcej substancji białej, a są to otoczone osłonką mielinową aksony, które przekazują sygnały z jednej komórki do innych.

Asymetria i symetria mózgów kobiecych i męskich

Mózgi kobiet oraz mężczyzn są też trochę inaczej zorganizowane i w związku z tym mózg mężczyzny wygląda na bardziej asymetryczny.

U mężczyzn, np. jest więcej substancji szarej w lewej półkuli mózgu niż w prawej, a potwierdzają to wyniki badań zespołu prof. Grabowskiej we współpracy z Kliniką Neurochirurgii Ówczesnej Akademii Medycznej w Warszawie.

Naukowcom udało się zauważyć, że u człowieka po uszkodzeniu mózgu dochodzi do silniejszego ulegania złudzeniu optycznemu Müllera-Lyera, ale u mężczyzn miało to miejsce tylko wtedy, gdy doznawali uszkodzenia prawej półkuli, a kobiet po także uszkodzeniu półkuli lewej.

To pozwoliło dowieść, że u mężczyzn funkcje wzrokowo – przestrzenne, które leżą u podłoża złudzenia, są skoncentrowane w półkuli prawej, natomiast u kobiet są reprezentowane obustronnie.

Dlatego prawdopodobnym może być to, że taka asymetria powoduje, iż mężczyźni lepiej sobie radzą w zadaniach, które wymagają sprawności wzrokowo – przestrzennej.

Natomiast u kobiety mózg podczas obróbki tekstu wydaje się bardziej symetryczny, a potwierdziły to wyniki badań przeprowadzone przez Sally Shaywitz oraz jej kolegów z Yale University, które wykonano przy pomocy funkcjonalnego rezonansu magnetycznego, a zostały one opublikowane w magazynie „Nature”.

Z kolei inni naukowcy także dostrzegli, że u mężczyzn wykonywanie zadań związanych z językiem wywołuje aktywację kory czołowej tylko w lewej półkuli, a i kobiet w lewej oraz prawej.

Z tego można przypuszczać, że półkule mózgowe kobiet będą ze sobą ściślej współpracowały, ale może być pomiędzy nimi więcej połączeń.

Poza tym u kobiet pewne części spoidła są trochę większe niż u panów, a takie spoidło wielkie jest największą strukturą, która jest odpowiedzialna za międzypółkulową komunikację.

Do tego czasami kobiety i mężczyźni używają także innych części mózgu do przetwarzania tych samych danych, a chodzi tutaj o intonację mowy, która jest związana z przezywanymi emocjami, gdyż wtedy mózg mężczyzny uruchamia wtedy obszary podkorowe, a kobiecy okolice kory przedczołowej.

Czy podwzgórze też ma znaczenie?

Podwzgórze jest odpowiedzialne za regulację hormonalną organizmu, czyli odczuwanie pragnienia, głodu, sytości, ale też potrzeb seksualnych.

Okazuje się, że u kobiet pewne części podwzgórza są znacznie mniejsze niż u mężczyzn, ale też u kobiet tzw. jądro przedwzrokowe jest mniejsze niż u mężczyzn.

płeć-mózgu.jpg
foto.123rf.com

Na przykład uszkodzenie tego jądra u szczurów może spowodować zaburzenia zachowań seksualnych, czyli samce zaczynają się zachowywać, np. jak samice.

Natomiast u mężczyzn homoseksualnych albo transseksualnych te rozmiary będą zbliżone do kobiecych.

Problem polega tutaj na tym, że wciąż trudno jest tutaj stwierdzić, czy odkryte różnice w budowie i działaniu przekładają się na różnice w codziennym funkcjonowaniu kobiet i mężczyzn i nie ma także wyjaśnienia dotyczącego tego, jak one powstają.

Powszechny jest pogląd, że męskie hormony, które są produkowane przez jądra, organizują mózg w męski sposób, a jeżeli to nie nastąpi, to mózg kształtuje się w kobiecy sposób, ale niektórzy naukowcy zastanawiają się, czy takie dane, które udało się uzyskać w badaniach na zwierzętach, będzie można przenieść na ludzi.

Ciekawych danych dostarczają badania dziewcząt, które przed urodzeniem zostały poddane działaniu zbyt dużej ilości męskich hormonów płciowych, czyli androgenów.

Taka sytuacja powstaje, np. u dziewcząt z wrodzonym przerostem nadnerczy, a w związku z tym dziewczynki te mają typowo chłopięce zachowania, czyli chętne do bójek, bawią się w wojnę i nie chcą się bawić lalkami, a już w wieku dorosłym wykazują niewielkie zainteresowanie posiadaniem dzieci, makijażem czy kobiecymi strojami i mają też skłonności do homoseksualizmu.

Tak też może być u mężczyzn, że wczesne patologie hormonalne mogą doprowadzić do nieprawidłowości narządów płciowych, a także do kobiecego ukształtowania ich mózgów oraz zachowań.

Skuteczna pomoc psychologiczna kliknij TUTAJ

Czytaj także: MÓZG W STANIE ZAKOCHANIA – CO SIĘ DZIEJE, GDY TRACIMY ROZUM DLA MIŁOŚCI?

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.