Zespół uzależnienia od Internetu (ZUI) przejawiający się w nieprawidłowym sposobie korzystania z Sieci oraz utracie kontroli nad czasem, który człowiek spędza w Sieci, jak każde inne uzależnienie negatywnie wpływa na uzależnionego i jego otoczenie. Jakie są granice zwykłego korzystania z Internetu? Kiedy możemy mówić o tym, że ktoś wpadł w sidła wirtualnego życia?

Internet – symbol współczesności

Internet uważany jest za symbol naszych czasów.

Na przestrzeni lat stał się głównym źródłem informacji, pracy, nauki i rozrywki.

Niepoliczona ilość możliwości, jaką nam daje, spełniając wszystkie nasze oczekiwania sprawia, iż staje się nieodłącznym środkiem do życia współczesnych ludzi.

Z jednej strony Internet jest dobrym źródłem kształtującym poglądy i charaktery szczególnie młodych ludzi, z drugiej stanowi dla nich zagrożenie.

Wiele osób nie zdaje sobie sprawy z zagrożenia, które czyha na nich w każdym „zakątku Internetu”.

Nie każdy bowiem w Sieci chce pomóc, nie zdając sobie sprawy, iż jeden negatywny komentarz potrafi zaważyć na czyimś życiu lub zdrowiu.

Sieć nie jest tylko miejscem złych zachowań, ale także sprzyja nawiązywaniu nowych kontaktów, często pozwalając na poznanie się osobom, które w zwykłym życiu nie miałyby na to szans.

Niestety, bywa też, że wszystkie możliwości, które daje nam Internet doprowadzają do sytuacji, w której fascynacja zamienia się w coś w rodzaju obsesji lub nałogu.

Takie osoby częściej wybierają wirtualne życie, jednocześnie odstawiając na bok rodzinę, przyjaciół i codzienne obowiązki…

Zespół uzależnienia od Internetu

Początki rozpoznania tego zjawiska jako choroby miały miejsce w 1996 roku, kiedy to amerykańska psycholog Kimberly Young ustaliła, iż osoby uzależnione spędzają przy komputerze średnio 35 godzin tygodniowo, nie wliczając w to czasu pracy.

Opracowała także test, który pomaga w zidentyfikowaniu problemu uzależnienia od Internetu.

Uzależnienie to polega na utracie kontroli nad czasem, który człowiek spędza w Sieci, a także korzystaniem z niej w sposób, który wpływa negatywnie na funkcjonowanie człowieka w innych sferach jego życia, odbijając się na jego zdrowiu, relacjach z otoczeniem, wynikach w nauce czy pracy.

Jak każde inne uzależnienie negatywnie wpływa na poczucie własnej wartości, które jako swoje następstwa ciągnie za sobą szereg innych konsekwencji.

Niemal każde badania wskazują, iż istnieje bezpośredni związek między wiekiem a uzależnieniem od Internetu.

Nastolatkowie i młodzi dorośli są najbardziej narażeni na negatywny wpływ Sieci na ich życie i doprowadzenie do uzależnienia.

U dzieci i młodzieży nadal rozwija się mózg, który łatwo przyzwyczaja się do szybkości i krzykliwych treści związanych z Internetem.

Bezpośrednio wpływa to na zaburzenia związane z zachowaniem, takie jak ADHD lub wzmożona niecierpliwość.

Poza młodymi osobami, w grupie ryzyka znajdują się osoby bezrobotne, ze względu na dużą ilość czasu wolnego, a także osoby samotne ze względu na wzmożone szukanie kontaktu z innymi osobami.

W początkowej fazie uzależnienia Internet jest jedynie zainteresowaniem człowieka, który racjonalnie go wykorzystuje i poświęca na to niewiele czasu.

Z biegiem czasu ilość godzin spędzonych przy komputerze zwiększa się, a człowiek przestaje panować nad swoją aktywnością w Sieci.

Kolejno zaczyna zaniedbywać swoje codzienne obowiązki, traci inne zainteresowania, wszystko inne staje się mniej istotne.

Osoba uzależniona zmniejsza ilość czasu poświęconą na sen, odżywianie, naukę czy pracę, aby poświęcić go na dostęp do Internetu i specyficzne dla siebie korzystanie z jego możliwości.

Objawy i diagnostyka

Do najpopularniejszych objawów towarzyszących uzależnieniu od Internetu zalicza się:

• zaburzenia koncentracji i uwagi;
• zaburzenia sprawności fizycznej;
• zaburzenia myślenia, kontroli popędów;
• pogorszenie wzroku;
• bóle pleców i kręgosłupa;
• podatność na infekcje;
• bezsenność;
• nadpobudliwość.

W przypadku całkowitego braku dostępu do komputera, u osoby uzależnionej pojawiają się symptomy zespołu abstynencyjnego: zły nastrój, drażliwość, bezsenność, niepokój, agresja i pobudzenie psychoruchowe.

Opierając się na kryteriach diagnostycznych uzależnień wg międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10 proponuje się, aby uzależnienie od Internetu rozpoznawać wówczas, kiedy w okresie ostatniego roku stwierdzono obecność co najmniej trzech z następujących objawów:

1. Silną potrzebę lub poczucie przymusu korzystania z Internetu.
2. Subiektywne przekonanie o mniejszej możliwości kontrolowania zachowań związanych z Internetem (tj. osłabienie kontroli nad powstrzymywaniem się od korzystania z Internetu oraz nad długością spędzania czasu w Sieci).
3. Występowanie niepokoju, rozdrażnienia czy gorszego samopoczucia przy próbach przerwania lub ograniczenia korzystania z Internetu oraz ustępowanie tych stanów z chwilą powrotu do Sieci.
4. Spędzanie coraz większej ilości czasu w Internecie celem uzyskania zadowolenia lub dobrego samopoczucia, które poprzednio osiągane było w znacznie krótszym czasie.
5. Postępujące zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności lub dotychczasowych zainteresowań na rzecz Internetu.
6. Korzystanie z Internetu pomimo szkodliwych następstw (fizycznych, psychicznych i społecznych) mających związek ze spędzaniem czasu w Internecie.

Czy wpadłeś w sidła wirtualnego życia?

Warto zaznaczyć, że uzależnienie od Internetu dzieli się na różne typy.

Wcześniej wspomniana dr Kimberly Young, wyróżniła następujące rodzaje uzależnienia:

• erotomanię internetową;
• socjomanię internetową (uzależnienie od internetowych kontaktów społecznych);
• uzależnienie od sieci internetowej;
• przeciążenie informacyjne (przymus pobierania informacji).

Z kolei Patricia Wallace, autorka książki „Psychologia Internetu”, w której bada psychiczne aspekty cyberprzestrzeni, opracowała test, pozwalający stwierdzić uzależnienie.

Przeczytaj je i odpowiedz na każde pytanie TAK lub NIE:

1. Czy siadając przy komputerze czujesz podniecenie?
2. Czy nie mając przez jakiś czas dostępu do komputera, czujesz przygnębienie bądź nie wiesz co ze sobą zrobić?
3. Czy poświęcasz więcej niż dwie godziny dziennie na surfowanie w sieci?
4. Czy rodzina, czy bliska osoba mówi Ci, ze za dużo czasu spędzasz przy komputerze?
5. Czy często oglądasz strony o tematyce erotycznej?
6. Czy ukrywasz czasami, ile czasu spędziłeś przy komputerze?
7. Czy próbowałeś kiedyś skrócić czas surfowania, ale było to bezskuteczne?
8. Czy chciałbyś spędzać coraz więcej czasu w sieci?
9. Czy często bolą Cię plecy bądź nadgarstki?
10. Czy często pieką Cię oczy?
11. Czy z powodu komputera zdarzyło Ci się kiedykolwiek zaniedbać higienę osobistą?
12. Czy śpisz w nietypowych porach od czasu, gdy zacząłeś korzystać z komputera?

Udzielenie twierdzących odpowiedzi na co najmniej połowę powyższych pytań wskazuje na uzależnienie od Internetu.

Zapobieganie i terapia

Proces uzależnienia przebiega w taki sposób, że dopóki nie jest za późno, możemy nie zauważyć żadnych niepokojących objawów.

Dlatego ważne jest, aby obserwować naszych bliskich.

Należy zwrócić uwagę na ilość czasu, który osoba spędza w sieci, czy mówi prawdę o długości tego czasu, jak zachowuje się osoba, która traci dostęp do Internetu, czy na pytania dotycząc korzystania z Internetu reaguje agresywnie.

Walka z uzależnieniem nie jest łatwa, dlatego lepiej zapobiegać uzależnieniu od Internetu niż je leczyć.

Jak w przypadku każdego uzależnienia, odstawienie bodźca go wywołującego, sprawi osobie uzależnionej ból.

Leczenie uzależnienia od Internetu przypomina leczenie choroby alkoholowej lub programy leczenia patologicznego hazardu.

Terapia polega w szczególności na pracy z psychologiem lub psychoterapeutą.

Pierwszym etapem leczenia jest ograniczenie czasu spędzanego w sieci, najpierw o 1/4, a następnie pół i kolejno 3/4.

Warto zapamiętać, że w czasach wszechobecnego nadmiaru, nie tylko w kwestii dostępu do Internetu i wszelakich treści, które nam oferuje, najważniejszym w utrzymaniu prawidłowej kondycji naszego życia fizycznego, ale szczególnie psychicznego, jest przede wszystkim umiar.

Skuteczna pomoc psychologiczna kliknij  TUTAJ

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.