Biofeedback jest bezbolesny, łatwy do nauczenia się, stanowi w wielu przypadkach alternatywę tradycyjnego leczenia. Uczy świadomej kontroli i regulacji zmiennych fizycznych i emocjonalnych po to, by poprawiać sobie zdrowie, zarówno fizyczne, jak i psychiczne. Jest to technika, która m.in. pozwala lepiej wykorzystać swoje kreatywne umiejętności, otwiera umysł, sprzyja relaksacji i zwalczaniu bólu.

Biofeedback, czyli biologiczne sprzężenia zwrotne

Metoda EEG Biofeedback (neruofeedback) wykorzystuje mechanizm biologicznego sprzężenia zwrotnego do treningu i usprawniania pracy mózgu.

Sama nazwa składa się z połączenia słów: EEG (skrót od ElektroEncefaloGrafia), Bio (biologiczny) i feedback (ang. sprzężenie zwrotne). „Biofeedback” dosłownie oznacza: „biologiczne sprzężenie zwrotne”.

Historia powstania metody Biofeedbacku sięga początków prac nad opanowywaniem stresu.

Na początku XX wieku do pogłębienia stanu relaksu wykorzystywano trening autogenny (pacjent wykonywał polecenia terapeuty).

Następnie w latach 30. ubiegłego stulecia skupiono się na relaksacji progresywnej, czyli ćwiczeniach fizycznych na rozluźnienie mięśni.

Pacjent, wykonując je, dokładnie obserwował każdy swój ruch i jego wpływ na poczucie odprężenia i redukcję stresu.

Odkrycia samych powiązań między aktywnością fal alfa i ich wpływem na stan emocjonalny człowieka dokonał w latach 60 XX w. dr Joe Kamyia.

Dopiero w latach 80. Peniston i Kulkowsky rozwinęli i wykorzystali tę metodę w terapii uzależnień, w zespołach depresji oraz stresu pourazowego.

Po raz pierwszy prawdziwe treningi EEG Biofeedback zastosowano w USA w latach 70.

Wówczas ich uczestnikami byli astronauci NASA, dla których trening był sposobem na zwiększenie umiejętności koncentracji i podejmowania trafnych decyzji w stanie ciągłego stresu.

Sesja treningowa

Do przeprowadzenia treningu EEG Biofeedback potrzebna jest specjalna aparatura oraz terapeuta, który będzie nadzorował jego przebieg.

Osoba trenująca za pomocą specjalnej pasty ma podłączone do powierzchni głowy jedną lub więcej elektrod przekazujących sygnały z mózgu do monitora terapeuty, gdzie widoczne są one w postaci poszczególnych pasm fal mózgowych.

Zadanie trenującego polega na „sterowaniu” grą przedstawioną na ekranie komputera, za pomocą własnego umysłu, bez użycia klawiatury lub myszki stara się np. utrzymać dużą prędkość jadącego samochodu.

System wychwytuje błędne reakcje umysłu osoby trenującej, co „karze” np. zmniejszaniem obrazu na ekranie, zatrzymaniem gry, bądź wprowadzeniem do gry dodatkowych, rozpraszających motywów (mgła, deszcz itp.).

Kiedy gra się udaje i wzrasta aktywność mózgu w pożądanym paśmie częstotliwości fal, trenujący otrzymuje dodatkowe punkty.

Z kolei, gdy gra się nie udaje, aktywność wzrasta w niepożądanym paśmie i trenujący nie dostaje żadnych punktów.

Tym samy zawsze wie, kiedy jest skoncentrowany i jego trening przebiega prawidłowo, a kiedy nie.

Jedna sesja treningowa trwa zazwyczaj ok. 60 minut i zaleca się częstotliwość przynajmniej 2 treningów na tydzień.

Im bardziej złożony jest problem, tym ilość potrzebnych sesji do jego rozwiązania będzie większa.

Płynąc na fali alfa

W treningu EEG Biofeedback aparat EEG rejestruje wytwarzane przez mózg fale. Ich rodzaj i parametry są charakterystyczne dla różnych rodzajów aktywności mózgu.

W czasie naszego snu mózg wytwarza fale delta (o częstotliwości 1-3 Hz), kiedy śpimy i mamy marzenia senne – fale theta (4-7 Hz), w stanie głębokiego zrelaksowania i pozytywnego myślenia, tuż przed zaśnięciem i zaraz po przebudzeniu mózg wytwarza fale alfa (8-12 Hz), podczas skupienia i koncentracji – fale beta (15-20 Hz), a gdy jesteśmy rozdrażnieni i zdenerwowani, emitujemy fale o wyższych częstotliwościach (20-35 Hz).

W treningu EEG Biofeedback najważniejszą rolę odgrywają fale alfa.

Podczas stanu alfa skupiamy uwagę na tym, co znajduje się wewnątrz nas, na naszych wewnętrznych odczuciach, uaktywniamy dostęp do obydwu półkul mózgowych, wyciszamy się i relaksujemy.

Alfa jest oznaką wewnętrznego spokoju, pozytywnego myślenia, odpoczynku, nastawienia na twórczość i czerpanie inspiracji.

Kiedy jest nadmierna, może być przyczyną zaburzeń koncentracji i uwagi.

Warunkiem prawidłowego „wejścia” w stan alfa jest uczucie głębokiej relaksacji, odprężenia i skupienia, w którego osiągnięciu (w dowolnej chwili) ma pomóc właśnie trening Biofeedback.

Kontrolując umysł i trenując ciało

Głównym celem Biofeedbacku jest zwalczanie stresu poprzez techniki relaksacyjne.

Świadoma manipulacja oddechem, tętnem i innymi zazwyczaj „mimowolnymi” funkcjami sprawia, że możemy zapanować nad odpowiedzią organizmu na stresujące sytuacje.

Dlatego też sesje treningowe są szczególnie polecane osobom, które cierpią z powodu przewlekłego zmęczenia i stresu, depresji, zespołu stresu pourazowego (PTSD) oraz zmagają się z wypaleniem zawodowym, fobiami społecznymi i uzależnieniami.

Poza tym EEG Biofeedback jest metodą odpowiednią dla dzieci i młodzieży mających problemy z koncentracją i nauką.

Treningi doskonale zmniejszają łatwość rozpraszania się, agresję i nieśmiałość dziecka oraz poprawiają jego efektywność myślenia i szybkość wykonywania zadań.

W szczególności powinny z nich korzystać dzieci i młodzież cierpiące na ADHD i zaburzenia ze spektrum autyzmu, dysleksję, dysgrafię, dyskalkulię, zespół Aspergera, zaburzenia emocjonalne oraz nadmierną agresywność.

Doświadczenia kliniczne wykazały, że terapia EEG Biofeedback może być używana również w wielu schorzeniach i problemach zdrowotnych.

Powszechnie stosuje się ją w:

• • zmniejszaniu poziomu stresu,
  • napięcia mięśniowego i rozluźnianiu skurczy mięśni,
  • przy chronicznych bólach,
  • u osób mających problemy z nietrzymaniem moczu,
  • w nadciśnieniu tętniczym i chorobach serca,
  • napięciowych lub migrenowych bólach głowy,

• przy kłopotach ze spaniem i bezsennością,
• w lęku i depresji,
• zaburzeniach odżywiania,
• kłopotach trawiennych (biegunce, zaparciach),
• przy zespole jelita drażliwego, padaczce.

Niektórzy pacjenci preferują Biofeedback jako formę leczenia tych wszystkich chorób, ponieważ jest metodą nieinwazyjną i nie polega na przyjmowaniu leków.

Inni zaś biorą pod uwagę Biofeedback jako uzupełnienie tradycyjnych sposobów leczenia, które może poprawiać ich ogólny stan zdrowia.

Nierzadko z treningu EEG Biofeedback korzystają osoby w pełni zdrowe.

Najczęściej są to wybitnie uzdolnione dzieci i młodzież oraz ludzie kreatywni, nastawieni na sukces, którzy chcą podjąć pracę nad poprawą swoich funkcji poznawczych.

Wówczas zależy im na poprawie koncentracji uwagi, pamięci, rozwinięciu kreatywnego myślenia, polepszenia zdolności sprawnego planowania i podejmowania decyzji.

Toteż coraz częściej z treningów korzystają sportowcy, osoby wykonujące twórcze prace (muzycy, malarze, aktorzy) oraz ci, którzy w pracy narażeni są na nadmierny stres i na których barkach spoczywa duża odpowiedzialność (biznesmeni, maklerzy giełdowi, piloci, strażacy, policjanci, lekarze).

Skuteczna pomoc psychologiczna kliknij  TUTAJ

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.