PROBIOTYKI I PREBIOTYKI – JAK WPŁYWAJĄ NA ORGANIZM I CZYM SIĘ RÓŻNIĄ?

Probiotyki i prebiotyki przyjmujemy często, kiedy jesteśmy chorzy. Ale czym one tak naprawdę są i jaką pełnią funkcje w organizmie człowieka? Można je znaleźć zarówno w składzie wybranych produktów, jak i również w aptece w formie gotowych preparatów, które zażywa się doustnie.

Czym są probiotyki?

Probiotyki, czyli bakterie probiotyczne to pożyteczne żywe organizmy, które wzmacniają, ale też przywracają naturalną równowagę organizmu oraz systemu odpornościowego.

Inaczej są one określane, jako czynnościowa żywność, a są to wyselekcjonowane kultury bakteryjne, najczęściej pałeczki kwasu mlekowego, które podawane są doustnie.

Natomiast zgodnie z definicją WHO probiotyki to preparaty albo produkty żywnościowe, które będą zawierały pojedyncze albo mieszane hodowle żywych drobnoustrojów i będą one miały korzystny wpływ na zdrowie, jeżeli zostały podane w odpowiedniej ilości.

Drobnoustroje te są odpowiedzialne za produkcje kwasu mlekowego i należą do rodziny Lactobacillus, Bifidobacterium, a także do drożdżaków Sacchoaromyces.

Układ pokarmowy dorosłej osoby jest bardzo złożony i znajduje się w nim około 100 bilionów bakterii.

Dodatkowo musi on ciągle kontrolować równowagę pomiędzy dobrymi bakteriami oraz tymi, które mogą stanowić dla niego zagrożenie.

Jeśli człowiek jest zdrowy, to ta równowaga pomiędzy dobrymi a złymi bakteriami jest zachowana.

probiotyki.jpg
foto.123rf.com

Natomiast u osób chorych, żyjących w stresie czy leczonych antybiotykami, ta równowaga może zostać zachwiana i wtedy może wzrosnąć liczba złych bakterii.

Przetrwanie złym bakteriom utrudniają bakterie probiotyczne, które produkują kwasy organiczne.

Termin „probiotyk” pochodzi od greckich słów „pro bios” i oznacza „dla życia”, a jest to żywy mikroorganizm, który po spożyciu ma bardzo korzystny wpływ na organizm gospodarza.

Do tej pory wyizolowano kilka szczepów probiotycznych, a najlepiej zbadane i najczęściej stosowane są: Lactobacillus oraz Bifidobacterium.

W związku  tym można powiedzieć, że prawdziwy probiotyk to taki, który pochodzi z naturalnej mikroflory jelitowej człowieka, ale też może przeżyć drogę przez nieprzyjazne kwaśne środowisko układu pokarmowego, a gdy dotrze do jelita, może przylgnąć do jego ścianki i założyć tzw. rodzinę.

Kiedy probiotyk żyje i rozmnaża się w organizmie człowieka, to ma tylko wpływać na jego metabolizm, ale też nie może wykazywać żadnych skutków ubocznych.

Funkcje probiotyków

Funkcje pełnione przez probiotyki w naszym organizmie to:

  • poprawa funkcjonowania śluzówki układu pokarmowego;
  • stymulacja działania układu odpornościowego;
  • syntetyzowanie substancji odżywczych, a także ułatwianie ich biodostępności;
  • łagodzenie objawów nietolerancji laktozy;
  • redukcja ryzyka pojawienia się alergii u tych osób, które są nią obciążone;
  • zmniejszenie prawdopodobieństwa wystąpienia niektórych nowotworów.

Taką bardzo ważną cechą bakterii probiotycznych jest ich zdolność do przedostawania się w stanie żywym do jelita grubego, a następnie osiedlania się w nim oraz rozmnażania.

Mają korzystne działanie na przewód pokarmowy, a tym samym bardzo dobrze wpływają na stan zdrowia człowieka.

Probiotyk w organizmie człowieka będzie mógł spełnić swoje zadanie (czyli skolonizować się i chronić układ odpornościowy), jeżeli zadba się o jego właściwe odżywianie.

probiotyki-posiłek.jpg
foto.123rf.com

Dlatego pomocne tutaj będą prebiotyki, a są to niepoddające się trawieniu składniki pokarmowe, którymi właśnie odżywiają się bakterie probiotyczne.

Takie najczęściej stosowane prebiotyki to rozpuszczalne frakcje błonnika pokarmowego, czyli inulina oraz oligofruktoza, które można znaleźć w wielu roślinach, takich jak: pomidory, czosnek, cykoria, szparagi oraz orzechy ziemne.

Produkt mleczny będzie można uznać za probiotyczny, jeżeli w jednym gramie będzie zawierał przynajmniej 10 ml jednostek Bifidobacterium albo 100 ml jednostek Lactobacillus.

Przykłady żywności probiotycznej to fermentowane produkty mleczne, takie jak: jogurty, kefiry, maślanka, mleko acidofilne i bardzo często w ich nazwie można znaleźć przedrostek Bio-, ale także probiotyki można je znaleźć w kwaszonych warzywach.

Niezbędne prebiotyki

Prebiotyki są to naturalne substancje albo wyciągi roślinne, które wspierają oraz stymulują układ immunologiczny organizmu.

Są to składniki pożywienia, które nie zostają przyswojone na etapie trawienia w żołądku ani w jelicie cienkim.

Jest to błonnik roślinny, którego włókna, takie jak: celuloza, pektyny lub śluz, nie poddają się działaniu enzymów trawiennych.

Procesowi fermentacji ulegają one dopiero na etapie trawienia w jelicie grubym.

prebiotyki.jpg
foto.123rf.com

Funkcje pełnione w organizmie przez prebiotyki to:

  • obniżanie cholesterolu LDL we krwi;
  • bezpośrednio produkują witaminy z grupy B, a to oznacza, że ich niedobór można zniwelować poprzez odżywienie się i dbanie o dobrą florę bakteryjną;
  • mają wpływ na utrzymanie prawidłowej kwasowości jelita, co wpływa na zahamowanie rozwoju niekorzystnej mikroflory, a dzięki temu lepiej wchłania się wapń, żelazo oraz cynk;
  • są odpowiedzialne za poprawę ruchów robaczkowych jelit, poprzez co polepszają przemianę materii, a ich regularne spożywanie zapobiega tzw. biegunkom podróżnym i pomagają zwalczać wrzody żołądka;
  • zmniejszają ból w czasie grzybicy pochwowej, która została spowodowana stosowaniem serii antybiotyków;
  • odpowiadają za stymulację układu odpornościowego poprzez zdolność adhezji, czyli przylegania do śluzówki jelita, a to zmniejsza zdolność oddziaływania na śluzówkę patogenów;
  • wpływają na złagodzenie objawów nietolerancji laktozy, która pojawia się w wyniku braku rozkładającego laktozę enzymu β-galaktozydazy;
  • zapobiegają powstawaniu nowotworów.

Prebiotyki można znaleźć m.in. w cebuli, ziemniakach, bananach, porach, karczochach, natce pietruszki, pszennych płatkach, mące oraz pieczywie.

Probiotyki oraz prebiotyki poza obecnością w żywności, można również kupić w aptece w postaci kapsułek albo proszku w saszetkach.

Natomiast preparaty, które zawierają jednocześnie prebiotyki i probiotyki określane są mianem synbiotyków.

Czytaj także: DOMOWY KEFIR – PROBIOTYCZNY ELIKSIR ZDROWIA I MŁODOŚCI

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.

P.S. Informacje przedstawione w artykule nie są pisane przez lekarza. Mają charakter informacyjny i nie stanowią fachowej porady medycznej. Wszelkie rady, które są na mojej stronie, stosujesz wyłącznie na własną odpowiedzialność.