GOŹDZIKI – KORZENNA PRZYPRAWA Z EUGENOLEM NA NIESTRAWNOŚĆ, RAKA I NIE TYLKO

Goździki to przyprawa korzenna o pięknym i aromatycznym zapachu. Ich wyrazisty, pikantny i gorzkawy smak sprawiają, że są chętnie wykorzystywane w kuchni. Poza tym mają wiele właściwości prozdrowotnych (nawet antynowotworowych), które są chętnie wykorzystywane w medycynie konwencjonalnej, jak i naturalnej. Bez nich trudno wyobrazić sobie Boże Narodzenie, ponieważ to właśnie one nadają wyjątkowy zapach i smak wigilijnemu kompotowi z suszonych owoców albo świątecznym piernikom.

Co to są goździki?

Goździki są to całkowicie wykształcone, ale jeszcze nierozwinięte i ususzone pąki kwiatów goździkowca wonnego.

Goździkowiec wonny to wiecznie zielone drzewo tropikalne z rodziny mirtowatych, które uprawia się głównie w Indonezji, Tanzanii oraz na Sri Lance, jak i na Madagaskarze.

Goździki zyskują ciemnobrunatną barwę dzięki procesowi suszenia oraz odymiania.

goździkowiec.jpg
Goździkowiec foto.123rf.com

Właściwości goździków znane były już od ponad 2000 lat.

Wtedy ich lecznicze działanie wykorzystywano w starożytnych Chinach i to za czasów dynastii Han.

Czterysta lat później kupcy arabscy przywieźli je do Wenecji, a stamtąd dotarły do reszty Europy.

Cudowny eugenol

W suszonych pąkach kwiatów goździkowca wonnego znajduje się oleista substancja, która jest odpowiedzialna za podstawowe właściwości kulinarne, ale też prozdrowotne goździków.

Ta oleista substancja składa się z eugenolu, a jest to związek, który ma walory zapachowe, a do tego wykazuje działanie przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwbólowe, ale też jest bardzo silnym przeciwutleniaczem.

Badania sugerują, że wykorzystanie eugenolu w profilaktyce i leczeniu raka szyjki macicy daje dobre wyniki ze względu na przeciwnowotworowe i przeciwzapalne działanie tej substancji.

Eugenol zabija komórki raka macicy (HeLa), nie uszkadzając przy tym zdrowych komórek.

Dodatkowo wykazuje silne działanie synergiczne w połączeniu z gemcytabiną.

Jednym z mechanizmów antynowotworowego działania tej substancji jest zdolność do obniżania ekspresji antyapoptycznego białka Bcl-2, prozapalnej cyklooksygenazy 2 (COX-2) oraz cytokiny IL-1β.

Goździkowe zdrowie

Goździki mają silne działanie antyoksydacyjne, a do tego są cennym źródłem manganu, czyli pierwiastka, który jest, np. niezbędny do prawidłowego funkcjonowania układu nerwowego, ale też odpowiada za płodność oraz sprawność seksualną, a także wpływa na metabolizm i zwiększa wytrzymałość kości.

Poza tym w goździkach można również znaleźć magnez, wapń, żelazo, witaminy: A, C, K oraz kwas omega-3.

Omega 3 fot.depositphotos.com

Dzięki temu, że w goździkach jest eugenol, który ma właściwości antyoksydacyjne, a także dzięki obecności witamin A i C oraz manganu, to ich stała obecność w diecie nie tylko zapobiega powstawaniu nowotworów, ale spowalnia też procesy starzenia się organizmu, a w tym także skóry.

Ponadto, ogranicza ryzyko pojawienia się wielu chorób układu krążenia oraz chorób zwyrodnieniowych mózgu, czyli choroby Alzheimera i Parkinsona.

Do tego eugenol powoduje, że goździki mają właściwości przeciwbólowe, ponieważ substancja ta ma działanie rozluźniające oraz znieczulające.

Goździki wzmacniają również układ odpornościowy.

Są bardzo dobre w walce z infekcjami, ponieważ mają działanie przeciwzapalne, przeciwbakteryjne oraz przeciwwirusowe.

Rozgryzanie i żucie goździków pomaga zapobiegać zachorowaniu, ale też łagodzi istniejące już objawy, a także przynosi ulgę podczas bólu gardła, udrażnia zatkany nos i pomaga na kaszel.

Dzięki temu, że goździki mają właściwości przeciwgrzybiczne, to są skutecznym środkiem w walce z kandydozą, czyli infekcjami grzybiczymi skóry, paznokci oraz błon śluzowych, a także z dermatofitozą oraz grzybicą stóp.

grzybica-stóp.jpg
Grzybica stóp foto.123rf.com

Stosowanie kilku sztuk goździków w codziennej diecie wspomaga produkcję insuliny, ale też obniża poziom glukozy we krwi, co zmniejsza ryzyko wystąpienia cukrzycy.

Wykazano również korzystne działanie goździków na gospodarkę lipidową.

Goździki wspomagają również trawienie, ponieważ pobudzają żołądek do produkcji kwasu solnego, ale też poprawiają perystaltykę jelit i ułatwiają wydalanie gazów z organizmu.

W związku z tym warto takie goździki dodawać do potraw ciężkostrawnych, gdyż zapobiegają niestrawności i wzdęciom.

Poza tym goździki bardzo dobrze odświeżają oddech, dlatego można je przeżuwać po zjedzeniu nawet bardzo aromatycznych produktów, np. czosnku i cebuli, ponieważ od razu niwelują nieprzyjemny zapach w ustach.

Z goździków pozyskuje się również olejek eteryczny, który znalazł zastosowanie w aromaterapii i ma korzystne działanie na górne drogi oddechowe, ma działanie antystresowe, relaksujące, a do tego stymuluje pracę mózgu i jest naturalnym afrodyzjakiem.

olejek-goździkowy.jpg
Olejek goździkowy
foto.depositphotos.com

Natomiast goździki nie powinny być stosowane przez kobiety w ciąży, ponieważ zawarty w nich eugenol może zwiększać pobudliwość mięśni gładkich i być przyczyną przedwczesnego pojawienia się skurczów macicy.

Nie powinny ich również nadużywać osoby cierpiące na nadciśnienie, hipoglikemię oraz na problemy z krzepliwością krwi.

Goździki i ich zastosowanie w kuchni

Zapach goździków jest bardzo charakterystyczny, a ma on ciepłą, słodką i korzenną nutę.

Całe goździki idealnie sprawdza się dodane do kompotów, ponczów, grzanego wina, a także sosów owocowych oraz mięsnych.

kompot-goździki.jpg
Kompot z goździkami
foto.depositphotos.com

Nadają się do marynowanej dziczyzny, wieprzowiny oraz baraniny.

Idealnie pasują również do potraw z grzybów, a sproszkowane goździki można dodać do pasztetów, farszu, pizzy, potraw rybnych oraz spaghetti, ale to także ważny składnik bożonarodzeniowych ciasteczek i ciast.

Poza tym lepiej jest kupować całe goździki i mielić samemu w razie potrzeby, ponieważ sproszkowane szybko tracą smak.

Ze świeżych goździków po naciśnięciu będzie leciał olej, ale też ich świeżość można sprawdzić próbą w wodzie, gdyż świeże goździki będą pływały pionowo.

Całe, jak i sproszkowane goździki należy przechowywać w szczelnie zamkniętym pojemniku i w suchym, chłodnym oraz ciemnym miejscu.

Ponadto, całe goździki można trzymać przez cały rok, a sproszkowane przez sześć miesięcy.

Czytaj także: KARDAMON – WŁAŚCIWOŚCI NAJSTARSZEJ PRZYPRAWY ŚWIATA

WSPARCIE NIEZALEŻNYCH PORTALI

*Niebieską czcionką zaznaczono odnośniki np. do badań, tekstów źródłowych lub artykułów powiązanych tematycznie.

P.S. Informacje przedstawione w artykule nie są pisane przez lekarza. Nie są one fachową opinią, ani poradą medyczną. Nie mogą zastąpić opinii i wiedzy pracownika służby zdrowia, np. lekarza. Wszelkie rady, które są na mojej stronie stosujesz wyłącznie na własną odpowiedzialność.